به دلیل داشتن مواد غذایی بسیار غنی، آش رشته اغلب به عنوان غذای اصلی در ایران مصرف می‌شود. اگر به ایران سفر کنید، عطر شیرین آش رشته ایرانی را در فروشگاه‌های غذاهای خیابانی دنبال کنید. این غذا در زمستان‌های سرد لذت‌بخش‌تر است، اما در تابستان‌ها نیز یافت می‌شود و تقریباً هیچ‌کس به این غذای محبوب نه نمی‌گوید. آش رشته به عنوان غذای خیابانی برای روح شناخته می‌شود زیرا به طور گسترده و آسان در دسترس است و بسیار سالم است. همچنین برای کسانی که رژیم دارند کالری آش رشته زیاد نیست.
غذای اجتناب‌ناپذیر در فرهنگ ایرانی
آش رشته یکی از غذاهایی است که مردم را در ایران به هم نزدیک‌تر می‌کند. در دل همه ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد و در هر مجالسی قابل سرو است. فقط به مهمان زنگ می‌زنند و مستقیم می‌گویند می‌خواهیم آش رشته را به عنوان شام بخوریم. مهمانان بدون شک از این بابت هیجان‌زده می‌شوند و یک پاسخ معمولی این است: “می‌دانید چقدر دلم برای آش رشته تنگ شده است.” آش رشته در حین خوردن این غذای گرم و خوشمزه، فرصتی برای گفتگو و گذراندن زمان خوب با یکدیگر فراهم می‌کند.
پخت آش رشته برای مهمانان نشانه احترام به میهمانان است زیرا نیاز به زمان و توجه دارد. جالب اینجاست که کلمه “آشپز” یا رئیس در زبان فارسی به معنای “آش پز” است. پاز به معنای پختن است، بنابراین این کلمه می‌تواند به معنای آشپز نیز باشد. آنها می‌گویند فلسفه نامیدن یک رئیس “آشپاز” این است که هر کسی بتواند آش رشته را درست کند، یک رئیس حرفه‌ای واقعی است که می‌تواند غذاهای دیگر را به راحتی بپزد.
آش رشته را می‌توان در مراسم خاص ایرانی نیز سرو کرد. این غذا بدون اینکه جزئی از مراسم باشد، ناقص به نظر می‌رسد. رفتن به پیک‌نیک یعنی یک شب قبل آش رشته را در خانه تهیه کنید و آن را با دوستان و خانواده به اشتراک بگذارید. حتی ممکن است آن را در یک پیک‌نیک روز کامل بپزند و همه در تهیه آن شرکت کنند. بسیاری از خانواده‌ها و اقوام در پارک‌های ایران کنار هم نشسته و یک گلدان آش رشته در آن نزدیکی است.
آش رشته انرژی مثبت را در بین مردم ایران پخش می‌کند زیرا همه آنها از دوران کودکی خاطرات خوبی از داشتن آن دارند. در کمال تعجب ایرانی‌ها ممکن است برای شما یک کاسه آش دم در خانه‌تان بیاورند و بگویند “من در حال آشپزی به سهم شما فکر می‌کردم.” ممکن است یک قابلمه بزرگ هم به عنوان نذری بپزند. نذری یعنی وقتی کسی آرزویی دارد و با تقسیم کردن غذا بین مردم به آن ایمان دارد، ممکن است به خاطر انرژی معنوی آرزویش محقق شود. سنت دیگر این است که وقتی شخصی می‌خواهد به سفری طولانی برود، خانواده‌اش اقوام و دوستانش را برای آش رشته دعوت می‌کنند و برایشان سفر خوشی آرزو می‌کنند.
دستور پخت آش رشته ایرانی
مواد لازم:
- یک چهارم فنجان نخود خشک
- ربع فنجان لوبیا خشک کلویی/سفید، مانند سیر یا کانلینی
- 1 فنجان عدس سبز یا قهوه‌ای خشک شده
- حدود 1 کیلوگرم اسفناج ریز خرد شده
- حدود نیم کیلوگرم گشنیز ریز خرد شده
- حدود نیم کیلوگرم جعفری
- شوید حدود 300 گرم
- حدود 180 گرم پیازچه
- حدود 15-20 برگ نعناع تازه بزرگ
- حدود 6 قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر
- حدود 5 قاشق غذاخوری روغن زیتون فوق بکر
- 2 عدد پیاز بزرگ، 1 عدد ریز خرد شده و 1 عدد پیاز نازک
- 2 حبه سیر، ریز خرد شده
- نیم قاشق چایخوری زردچوبه آسیاب شده
- نمک و فلفل سیاه تازه آسیاب شده
- دو فنجان کشک مایع* (برای گیاهخواران از آن صرف‌نظر کنید)
- 250 گرم رشته (رشته بو داده)
- 1 قاشق غذاخوری نعناع خشک
روش تهیه:
- نخود و لوبیا بلبلی را با کمی نمک در حدود 2 فنجان آب یک شب خیس کنید.
- تمام سبزی‌ها را آماده کنید. آنها را خوب بشویید و سپس کاملاً خشک کنید. انتهای چوبی ضخیم را جدا کرده و فقط از برگ‌ها استفاده کنید. انتهای بسیار ریز قابل استفاده است، اما انتهای چوب‌های ضخیم ممکن است به خوبی با سوپ مخلوط نشوند.
- یک قابلمه بزرگ بردارید و 4 قاشق غذاخوری روغن زیتون بکر اضافه کنید. وقتی روغن داغ شد، پیاز خرد شده را با کمی نمک اضافه کنید. روی حرارت معمولی بپزید تا پیاز نرم و قهوه‌ای طلایی شود. سپس سیر را اضافه کنید و 1-2 دقیقه دیگر بپزید.
- نخود و لوبیا را که یک شب خیس کرده‌اید آبکش کنید و با عدس، زردچوبه و فلفل سیاه به قابلمه اضافه کنید. مخلوط را دو دقیقه دیگر بپزید. سبزی‌ها را اضافه کنید و هم بزنید.
- روی قابلمه را تا حدی بپوشانید و مخلوط را بجوشانید.
- حرارت را کم کنید و سوپ را یک ساعت دیگر بجوشانید. مدام هم بزنید تا چیزی به پهلوها نچسبد یا نسوزد. در صورت نیاز آب بیشتری اضافه کنید.
- (اختیاری) یک و نیم فنجان کشک را در یک کاسه بزرگ بریزید و یک یا دو فنجان سوپ داغ داخل آن بریزید. مخلوط کنید و به سوپ اضافه کنید.
- رشته فرنگی تفت داده شده را به قابلمه اضافه کنید. رشته‌ها را به هم نچسبانید و اجازه دهید نرم شوند.
- پیازهای خلال شده را در روغن زیتون تفت دهید تا قهوه‌ای طلایی شوند.
- نعناع خشک را در روغن زیتون بپزید.
- کشک را رقیق کنید و هنگام سرو به سوپ اضافه کنید.
- سوپ را پخته و غلیظ کنید. در صورت نیاز آب اضافه کنید و بپزید.
- سوپ را در کاسه سرو کنید و با پیازهای ترد، روغن نعناع و کشک تزیین کنید.
آش رشته: گزینه‌ای عالی برای وگان‌ها و گیاهخواران
آش رشته می‌تواند به عنوان یک غذای کاملاً گیاهی تهیه شود. با حذف کشک، این غذا برای وگان‌ها مناسب می‌شود. کشک را در ظرفی جداگانه در کنار سوپ قرار دهید تا هرکسی به سلیقه خود از آن استفاده کند.
به راستی که آش رشته در دل همه مردم ایران زنده است و جزء لاینفک فرهنگ ایرانی است که جدا کردن آن از زندگی ایرانیان غیرممکن است.
